پروتکل دالی (DALI) بهترین پروتکل برای کنترل و مدیریت سیستم های روشنایی و یک روش استاندارد جهانی برای تنظیم نور دیجیتال محسوب می گردد. به عبارت ساده Dali پروتکلی است جهت ایجاد ارتباط دوطرفه در سیستم روشنایی، یک استاندارد بین المللی که در آن فرامین ما بین درایورهای ال ای دی و و بالاست ها و کنترلر ها انتقال داده می‌شود. این سیستم به چراغ ها اجازه می دهد که به صورت مستقل در شبکه با یکدیگر ارتباط داشته باشند و به کاربران نیز این امکان را می دهد که به سادگی روشنایی خود را کنترل نمایند. این کنترل می تواند از طریق کامپیوترها، نرم افزارها و یا سیستم هوشمند ساختمان اتفاق بیافتاد.
دالی مانند یک شبکه کامپیوتری به انتقال اطلاعات در یک شبکه می پردازد و این اطلاعات به صورت پیغام هایی توسط بالاست ها از شبکه جمع آوری شده و اقدامات کنترلی انجام می شود. برای مثال زمانی که پیغام خاموش شدن چراغ های اتاق شماره ۱۲ ارسال می شود این اطلاعات درون شبکه پخش شده و چراغ های اتاق شماره ۱۲ اطلاعات مربوط به خود را از شبکه جمع آوری کرده و نسبت به دستور دریافتی عمل می نمایند
قبل از دالی از سیستمهای ۰ تا ۱۰ ولت آنالوگ جهت کنترل روشنایی استفاده می شد ولی سیستم ۰ تا ۱۰ ولت به صورت یک ارتباط یک طرفه است این در حالی است که سیستم دالی به صورت دوطرفه اقدام به کنترل می نماید به این معنا که اگر فرمانی برای چراغ ارسال می‌شود بازخورد عملکرد آن نیز در سیستم اعلام خواهد شد و بدین وسیله می توان از صحت عملکرد فرامین و کنترل آن در سیستم مطمئن شد.
چرا باید از Dali استفاده کنیم؟
1. با توجه به آدرس پذیر شدن چراغ ها بهترین گزینه برای کنترل روشنایی بدون تغییر سخت افزار دالی می باشد. با استفاده از سیستم دالی نیازی به تغییر سیم کشی تغییر مکان لامپ ها و تغییر زیرساخت برق در زمانی که تغییرات در حوزه کاربری فضا وجود دارد نداریم.زمانی که تغییرات در سیستم روشنایی مورد نیاز است صرفاً برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و ایجاد زون بندی های جدید کفایت می کند.
2. در سیستم دالی می‌توان بر اساس نیاز به میزان روشنایی شدت نور روز و میزان انرژی مورد نظر سیستم را کنترل پذیر کرد. به عنوان مثال در یک فضای اداری می‌توان به گونه ای برنامه ریزی کرد که برخی از روشنایی ها که نیاز به روشن بودن آنها در روز وجود ندارد کنترل شود و روشنایی بخش های دیگر بر اساس نیاز تنظیم شود. این به این دلیل است که در سیستم اداری می‌توان به هر چراغ به صورت ویژه فرمان داد و تاثیری بر روی سایر چراغ ها نخواهد داشت.
3. دالی یک پروتکل باز می باشد از این رو هر شرکتی می تواند جهت کنترل این سیستم با آن هماهنگ شود.
4. نصب و کنترل سیستم دالی و کابل کشی آن براساس سیستم ۵ سیمه بسیار ساده است.با توجه به اینکه سیستم دالی به صورت ۵ سیمه اجرا می شود تکنسین ها با حداقل دانش می‌توانند به سادگی از اجرای آن برآیند. همچنین برخلاف سیستم های هوشمند دیگر که نیاز است از هر روشنایی به تابلوی مرکزی سیمی کشیده شود و لیبل گذاری گردد در سیستم دالی دو سیم به صورت موازی در بین تمام بالاست ها حرکت می کند و حجم کابل کشی را بدین صورت کاهش می‌دهد. البته این در صورتی است که امکانات سیستم دالی را بخواهیم عینا به صورت یکسان در سیستم های دیگر اجرا کنیم.
5. دالی سناریو پذیر است. می‌توان بر اساس نیاز سناریوهای را تعریف نمود به عنوان مثال در یک فضا می‌توان توسط کلیدهای هوشمند برنامه‌ریزی‌های مختلفی را در سیستم روشنایی پیش‌بینی نمود و در هر زمان سناریویی خاص در حوزه روشنایی را بر اساس نیاز اعمال کرد.
6. دالی یک پروتکل دو طرفه است این بدان معناست که در زمان ارسال یک فرمان به بالاست ها و درایورها می‌توان بازخورد فرمان ارسال شده را دریافت کرد.حتی در سیستم دالی می‌توان متوجه شد که کدام چراغ دچار مشکل فنی در حوزه بالاست و یا لامپ شده است. در سیستم دالی می‌توان فهمید که از بین تمامی لامپ های تجهیز شده به این سیستم کدام لامپ سوخته است و نیاز به تعویض دارد این از ویژگی‌های ذاتی دالی است
نکاتی در مورد استفاده از Dali
دالی برای هر کاربری مناسب نمی باشد. چنانچه نیازی به کنترل به صورت دیمر و کنترل بر اساس اشغال فضا توسط تشخیص حضور افراد یا بر اساس روشنایی روز وجود ندارد دالی نمی تواند راهکار مناسبی جهت کنترل روشنایی صرفاً به صورت خاموش و روشن باشد. از آنجایی که دالی از کنترلر ها و تجهیزات خاصی استفاده می کند قطعاً به نسبت سیستم سنتی هزینه بیشتری را به همراه خواهد داشت. اگرچه این هزینه در ابتدای اجرای سیستم صورت می گیرد ولی به دلیل کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری، نیروی انسانی و میزان مصرف برق در سال‌های اولیه این هزینه برگشت خواهد شد و توجیه اقتصادی خوبی خواهد داشت.